Er is weer veel te doen over de rol van data en de rol van Facebook. Naar aanleiding van een data breach ontstaat er een hele commotie rond wat Facebook allemaal met je data doet. Niet enkel wat je zelf op hun sociale media-kanalen post, maar ook wat je doet op andere websites tot zelfs je oproepgeschiedenis van je smartphone die via Messenger wordt bijgehouden. Voor de duidelijkheid: het gaat hier over gewone voice-oproepen op je smartphone die door Facebook worden bijgehouden. En het gaat nog verder; zo kan Facebook aan de hand van minuscuul kleine stofjes of vlekjes op de lens van je camera bepalen welke foto's met hetzelfde toestel zijn genomen. Je surfgedrag wordt ook minutieus geanalyseerd. Niet enkel van websites met een FB Like-knop, maar ook websites waar deze niet op te vinden is. In de meeste gevallen is het FB-logo op nauwelijks een pixel groot goed verstopt op de website, maar dit is meer dan voldoende om je digitaal te volgen en alles bij te houden wat je doet. En als je dan toch online bent haalt Facebook ineens je surfgeschiedenis binnen om toch die ene website die geen Facebook-tag heeft zeker mee te pakken.
Naar aanleiding van een ontluisterend duidelijk en tegelijk grappig item van 'Zondag met Lubach' (op Facebook uiteraard) stond ik op het punt om mijn Facebook-profiel te verwijderen. #byebyefacebook.
Maar dan maak ik me een paar praktische bedenkingen. Zo gebruiken we voor de voetbalploeg van de zoon Facebook om te weten waar en wanneer welke wedstrijd is en of er wijzigingen zijn voor de trainingen. Of we kijken op de schoolpagina voor de foto's van de reis naar Barcelona van de jongste dochter. We sturen een Messenger-berichtje naar de oudste dochter om te vragen waar ze nu weer uithangt, want haar generatie neemt toch niet op als je belt. Of we gebruiken diezelfde Messenger om te weten wat we gaan eten vanavond.
En dus weet Facebook dat het de eerste week van de paasvakantie geen training was omdat veel spelers op vakantie waren. En Facebook weet ook dat we met het voetbaltornooi op Langdorp zeer goed gespeeld hebben en er zeker meer in zat dan een derde plaats. Dat de jongste dochter een weekje in Spanje zat is ook geen geheim voor Facebook en wat ze daar allemaal gedaan heeft al helemaal niet. De kans is trouwens zeer groot dat Facebook wel weet waar de oudste dochter uithangt en de kans is nog groter dat Facebook al weet wat we vanavond gaan eten. Hopelijk iets lekker.
En vind ik dat erg? Nee.
Het gebruik van Facebook maakt een aantal zaken gewoon veel handiger. Daar ligt ook het succes. Op een uiterst gebruiksvriendelijke manier is Facebook erin geslaagd diep door te dringen in het sociaal weefsel van onze maatschappij. Inzamelacties voor de vluchtelingen, afspraken voor oudejaarsavond, promotie voor de lokale wafelverkoop, inschrijvingen voor de 'buurbeque', ... zijn allemaal te vinden op Facebook.
Als gebruiker zien we enkel deze voordelen. We maken hier gretig gebruik van en het is nog gratis ook. En als iets gratis is voor je, dan ben je zelf het product. Er zijn ook veel zaken die we niet zien. Door de massa aan informatie die Facebook elke seconde verzamelt over ons kunnen ze zeer accurate doelgroepen samenstellen voor adverteerders. Wil je als adverteerder een gerichte campagne opzetten dan kan je bij Facebook kiezen uit duizenden en duizenden categorieën. Klik hier voor een visual die slechts het tipje van de sluier licht. Je kan zelfs de data kopen van alle profielen die zeer waarschijnlijk binnen 3 maanden een Mazda gaan kopen. Een Mazda begot... ;-)
Facebook is te groot om niet te gebruiken. Je zet jezelf in een sociaal isolement omdat je slechts één van de weinigen gaat zijn die zijn/haar profiel offline haalt. En toch blijft het jeuken om mijn profiel te verwijderen. Het voelt niet goed om bespioneerd te worden. Maar tegelijkertijd is dit nu eenmaal een symptoom van een data-gedreven samenleving. Het heeft een duister kantje, maar er zijn ook tal van voordelen. We worden als digitale gebruiker meer en meer gevolgd. Eerder vandaag al dan morgen zal deze data ook gebruikt worden om ons te sturen. Vandaag met gerichte advertenties, morgen met voorgestelde boodschappenlijstjes in functie van onze gezondheid, de route naar de winkel, de planning na de werkuren, de kooktijd en de spijsvertering vlak voor de voetbaltraining. Overmorgen ook ineens aan huis geleverd met de drone en volgende week thuis in de keuken automatisch geprint in je oven.
Er is geen nood aan #byebyefacebook. Wij zijn zelf data die gebruikt kan worden in ons voordeel, maar ook in ons nadeel. Zonder dat we dit beseffen, of pas beseffen als het te laat is. Data kent geen landsgrenzen, maar kent helaas ook (nog) geen kwaliteitskeuring.
Er is nood aan regelgeving en ethiek om bepaalde uitwassen en misbruik te voorkomen, maar er is minstens even dringend nood aan de juiste opvoeding: hoe omgaan met data en vooral hoe herkennen wat waarschijnlijk fake is en wat niet. Waar de oplossing ligt weet ik ook niet. Maar een antwoord vinden begint bij de vraag te stellen.
Data is de toekomst, wij zijn data. #dealwithit!